Wie zijn de straatbewoners (2023) ?
[Infografiek] DIOGENES maakt een profiel van de 1.451 daklozen die het heeft ondersteund in 2023
In 2023 hebben we bij DIOGENES 1.451 mensen begeleid. Een triest record aangezien dit aantal sterk is gestegen ten opzichte van 2022 (+12,5%). De behoeften nemen toe, en juist daarom is onze inzet voor de straatbewoners belangrijker dan ooit. Maar wie zijn deze straatbewoners? Dankzij een uitgebreid dataregistratiesysteem verzamelen we allerlei - geanonimiseerde - informatie over de mensen die we begeleiden. Zo kunnen we je vandaag iets meer vertellen over het profiel van de straatbewoners die we in 2023 hebben begeleid!
Hoe oud zijn ze? Waar komen ze vandaan? Hoeveel dakloze vrouwen komen we tegen? Waar slapen ze? Hoe lang leven ze al op straat? Dankzij de gegevens die we hebben over 1.049 van de 1.451 dakloze slapers die we in 2023 hebben begeleid, kunnen we enkele antwoorden geven op deze vragen. Antwoorden die we hier met u delen in de vorm van een infografiek! Laten we niet vergeten dat elke persoon verschillend is en dat er geen typisch "dakloze" profiel bestaat.
Demografie
De meeste dakloze mensen waren tussen de 35 en de 60, maar we ontmoeten mensen die van 18 tot 84 jaar oud zijn. Zoals elders in de sector stellen we een lichte verjonging van het daklozenpubliek vast. Jongeren op straat zijn bijzonder kwetsbaar. Vrouwen en mensen met een non-binair geslacht ook! In 2023 waren 30% van de straatbewoners van onze doelgroep vrouwen. Dit aandeel stijgt constant: het is in 25 jaar tijd bijna verdrievoudigd (11% in 1995)! Dit zijn mensen die zich niet identificeren als man of vrouw, of die zich identificeren in beide genres.
Wij begeleiden al deze mensen zonder onderscheid naar geslacht of sekse. Wij volgen mannen en vrouwen op, op basis van volledige gendergelijkheid, op basis van hun behoefte. Wij merken dat deze behoefte belangrijker is voor kwetsbare personen zoals jongeren, vrouwen en niet-binaire personen.
In 2023 hebben we 46 verschillende nationaliteiten ontmoet, wat de diversiteit van ons publiek aantoont. Belgen waren het meest vertegenwoordigd (35%), gevolgd door Roemenen (22%) en Polen (10%). In totaal waren bijna 50% van de begeleide personen intra-Europese migranten! Voor deze mensen is de toegang tot rechten vaak beperkt vanwege hun verblijfsstatus.
Begeleiding
We kennen 30% van de in 2023 begeleidde personen sinds minder dan 1 jaar, wat het actieve werk van de straatbewoners aantoont. Zij zijn voortdurend op pad om nieuwe mensen te ontmoeten en nieuwe doelgroepen te begeleiden.
Onze begeleiding wordt samen met de persoon opgebouwd en is afhankelijk van zijn of haar wensen en behoeften. Voor sommigen is het van korte duur terwijl het voor anderen meerdere jaren duurt. We kennen bijvoorbeeld 12,7% van ons publiek sinds ruim 10 jaar. Hieruit blijkt de noodzaak om onze aanwezigheid gedurende vele jaren te handhaven, als een rode draad in het leven van sommige mensen.
Problematieken
34% van de straatbewoners leefde op straat of in de noodopvang op 31/12/2023. 14% waren in opvangcentra en 39,2% had een woning. Wij blijven mensen begeleiden, ook nadat zij een woning hebben gevonden, om hen te ondersteunen bij hun administratieve procedures, om een solide netwerk rond hen op te bouwen, om hen te helpen investeren in hun nieuwe woonplek en om hen bij te staan bij de uitvoering van hun levensprojecten. De overgang van het leven op straat naar huisvesting is een belangrijke stap in het ondersteuningsproces, dat tot doel heeft een terugkeer naar de straat te voorkomen.
10% van de straatbewoners hadden geen ziektekostendekking op 31/12/2023. Voor mensen die op straat leven, komt gezondheid vaak op de tweede plaats. De prioriteiten liggen meer bij de primaire behoeften: waar slapen ze deze nacht, wat eten ze vandaag, hoe wassen ze zich... Daarom verergeren gezondheidsproblemen voor deze mensen vaak.
36% van de straatbewoners had geen inkomsten in 2023. 54% onder hen is op zoek gegaan naar een onofficieel inkomen, via bedelen, zwartwerk, vuilnisophaaldienst, drugshandel, sekswerk enz. Een inkomen is in de meeste gevallen noodzakelijk voor toegang tot huisvesting.
74% van de mensen die in 2023 werden ondersteund combineerde het leven op straat met minstens 1 ander probleem onder verslavingen (alcohol en/of drugs) en geestelijke gezondheidsproblemen. 32,7% had last van al deze problemen! De verzuiling van de hulpverleningssector maakt het moeilijk voor daklozen met meerdere problemen om toegang te krijgen tot de juiste organisaties. Dit wordt nog versterkt door de toegangsdrempels en vereisten van veel diensten.
