Wie zijn de dakloze Europese migranten (2023) ?
[Infografiek] DIOGENES maakt een profiel van de 387 intra-Europese die het heeft ondersteund in 2023
In 2023 hebben de werkers van DIOGENES 387 mensen begeleid die afkomstig waren uit een ander EU-land. Dat is bijna de helft van de mensen die door ons team worden gevolgd! Dit aantal neemt met de jaren toe: 5 jaar geleden begeleidden we 209 intra-Europese migranten en deze groep vertegenwoordigde minder dan 2/5 van ons publiek. In dit nieuwsbericht vertellen wij je meer over wie de dakloze intra-Europese migranten zijn die we kennen.
Demografie van de dakloze intra-Europese migranten
In 2023, heeft DIOGENES mensen van 46 verschillende nationaliteiten ontmoet. Onder deze, 13 europese nationaliteiten (niet-Belgen). De meest vertegenwoordigde bevolkingsgroepen zijn Roemenen (56,6%) en Polen (26,4%). Bij DIOGENES hebben we ervoor gekozen een intercultureel bemiddelingsproject te ontwikkelen om specifiek Roma (van Roemeense, Slowaakse, Bulgaarse, Belgische, Hongaarse en Macedonische afkomst) en Polen te ondersteunen. Ontdek hier wat interculturele bemiddeling is.
Verblijf in België
52% van de intra-Europese migranten die dakloos in Brussel waren, waren al meer dan 5 jaar in België. Dit toont aan dat sommigen zich op lange termijn in onze hoofdstad willen vestigen. Deze mensen kwamen voornamelijk naar Brussel om economische redenen (werk, opleiding, enz.) of om als kind hun ouders te vergezellen. Andere redenen voor migratie zijn gezinshereniging, gezondheid, juridische problemen, discriminatie of racisme, psychologische problemen, enz.
45,7% van de intra-Europese migranten hebben geen verblijfsvergunning. Voor degenen die al meer dan 5 jaar in België zijn, is het percentage 41,9%. Hieruit blijkt dat de situatie mettertijd weinig verandert.
Moeilijkheden gelinkt met het verblijfsrecht
Hoewel zij Europese burgers zijn, stellen wij vast dat hun toegang tot rechten vaak beperkt is wegens hun verblijfsstatus. Daarom blijkt dat universele rechten in België nog lang niet effectief zijn. Hieronder, een vergelijking van de situaties van 295 Belgen, 174 intra-Europese migranten met een verblijfsrecht en 176 intra-Europese migranten zonder verblijfsrecht in 2023:
- Terwijl 3 op 10 Belgen (30%) op 31/12/2023 op straat of in noodopvangcentra leefden, leefde de helft van de intra-Europese migranten zonder geldige verblijfsvergunning in deze omstandigheden. Wij pleiten voor de automatisering van het recht op een referentieadres voor intra-Europese migranten om administratieve situaties en de toegang tot werk en de arbeidsmarkt te deblokkeren.
- 9% van de Belgen had geen officieel inkomen, tegenover 14% van de intra-Europese migranten met verblijfsvergunning en 86% van de intra-Europese migranten zonder verblijf. Dit betekent dat de universaliteit van de rechten ver te zoeken is, want dat zou betekenen dat iedereen dezelfde rechten heeft. Uit solidariteit met deze mensen pleiten wij voor een herziening van de criteria voor de toekenning van RIS aan intra-Europese migranten. Dit zou veel situaties deblokkeren. Op een ander niveau dromen wij van een sociale EU die voorziet in sociale beschermingsmechanismen buiten de grenzen van het land van herkomst en in de overdraagbaarheid van rechten.
- 4% van de Belgische dakloze mensen leeft zonder medische dekking. Dit is het geval voor 2% van de intra-Europese migranten met een verblijfsvergunning en 19% van de illegaal verblijvende Europeanen.
Wij willen duidelijk maken dat iedereen anders is, dat iedereen zijn eigen verhaal heeft en dat er geen standaardprofiel bestaat van de "dakloze intra-Europese migrant".
